Okres świąteczny już się skończył jednak poczekaj jeszcze chwile z podsumowaniami zeszłego roku i planowaniem nowego. Mam dla Ciebie kilka ciekawostek związanych z tematyką świąteczną. Dowiesz się jak wygląda Boże Narodzenie we Włoszech, poznasz historię świętego Mikołaja i tradycyjnie będzie dużo włoskiego słownictwa.
Świąteczne słownictwo po włosku
Przez cały grudzień publikowałam na Instagramie Milenaconlavaligia kalendarz adwentowy ze słówkami i piosenkami na każdy dzień. Było też mnóstwo ciekawostek o tym jak wygląda Boże Narodzenie we Włoszech. Pojawiły się też słówka noworoczne oraz post o święcie Trzech Króli. Polecam zajrzeć, bo jest ciekawie. 😀
Najłatwiejszy sposób na przejście na instagramową wersję tego bloga jest kliknięcie na ikonkę ig na stronie głównej, a na końcu tego artykułu jest też przypięty jeden z instagramowych postów. Można też tradycyjnie wpisać w wyszukiwarkę na ig Milenaconlavaligia.
Va bene, a co jeśli ktoś nie ma instagrama? Spokojnie, nie zostawię Cię a mani vuote (Attenzione! Attenzione! Modo di dire gemello- bliźniacze wyrażenie po polsku i po włosku) na blogu jest cała masa włoskich słówek. Każdy znajdzie coś dla siebie.
Dygresja lingwistyczna
a mani vuote- z pustymi rękami
restare a mani vuote- zostać z pustymi rękami
tornare a mani vuote- wracać/ wrócić z pustymi rękami
lasciare qualcuno a mani vuote- zostawić kogoś z pustymi rękami
Koniec dygresji lingwistycznej
Jak już wpadliśmy w nastrój lingwistyczny to warto w nim pozostać, zmieńmy tylko un pochino tematykę.
Curiosità numero uno
Znaczenie słowa Natale
Na Święta Bożego Narodzenia po włosku mówimy Natale, jest to przymiotnik od czasownika nascere– urodzić się.
Attenzione!!
Nascere NIE jest czasownikiem zwrotnym, jeśli chcemy powiedzieć urodzić kogoś użyjemy czasownika partorire.
Kilka przykładów żeby łatwiej było zapamiętać:
Sono nata il 24 marzo.– Urodziłam się 24 marca.
Ieri Marianna ha partorito due bellissime bambine.– Wczoraj Marianna urodziła dwie piękne dziewczynki.
Możemy użyć tego słowa również w znaczeniu metaforycznym, często w tonie żartobliwym lub ironicznym:
Finalmente ho partorito la tesi magistrale!– W końcu urodziłam pracę magisterską.
(Od mojego porodu minęły już ponad 3 lata, a wciąż pamiętam ten moment ulgi kiedy promotorka powiedziała, że mogę wrzucać do systemu. 😅)
Wracamy do tematu, bo pewnie zastanawiasz się kiedy jeszcze możesz użyć słowa natale.
Na przykład żeby powiedzieć gdzie się urodziliśmy:
Il mio paese natale– kraj, w którym się urodziłam/ urodziłem.
La mia città natale– miasto, w którym się urodziłem/ urodziłam.
Pamiętaj, że Natale jako Święta Bożego Narodzenia zapisujemy wielką literą!
Curiosità numero due
Święty Mikołaj po włosku
San Nicola lub San Nicolò czyli Święty Mikołaj, ale ten Mikołaj na cześć którego obchodzimy Mikołajki. Patron włoskiego miasta Bari, ale również protettore dei bambini– opiekun dzieci.
Italia okres świąteczny rozpoczyna 8 grudnia świętem Immacolata Concezione czyli Niepokalane Poczęcie Maryi. Jest to dzień wolny od pracy, akurat odpowiedni moment na ubranie choinki i udekorowanie domu. 😉
A co to ma wspólnego ze Świętym Mikołajem?
Właściwie to nic. W ten sposób chciałam Ci przekazać, że we Włoszech raczej nie obchodzi się Mikołajków.
no chyba, że w Bari 😀
Oczywiście jak to w Italii, a zwłaszcza na południu- imprezy z okazji patrona miasta zaczynają się od hucznej dość imprezowej mszy świętej. Następnie trzeba dużo dużo zjeść. Na pewno chcesz się dowiedzieć jaki jest typowy słodyczek związany z tym dniem. 🤔
Tego dnia zaczyna się sezon na la cioccolata calda. To właśnie 6 grudnia w Bari rozpoczyna się okres świąteczny.
No to teraz powstaje pytanie jak nazwać tego pana, co to razem con le renne lata sulla slitta i przynosi nam wszystkim i regali?
Takkk to Babbo Natale!! juhuu!!🥳
Po polsku brzmi głupio, bo Świąteczny Tatuś (daddy? 😎) ahah tak to zwykle bywa z dosłownym tłumaczeniem.
Niektórzy pewnie się teraz burzą, że jak to?? Tatuś to papà (akcent jest ważny, bo bez akcentu to papież- papa).
Oczywiście, że masz rację, ale w Italii co region to inne słówko lub jego znaczenie. I tak w Toskanii zamiast papà powiedzą babbo. Za to na Sycylii lepiej uważać, żeby kogoś nie obrazić. Tam babbo lub babba będzie znaczyło głupek, dziwak …. 😅
Curiosità numero tre
Trzech króli albo la Befana
Wiesz już który dzień rozpoczyna okres świąteczny we Włoszech. No to jaki go kończy?
Tu jesteśmy całkiem zgodni i w Polsce i we Włoszech Boże Narodzenie świętujemy do 6 stycznia czyli Święto Trzech Króli- I Re Magi lub L’Epifania (Objawienie). Gaspare, Melchiorre i Baldassarre przynoszą dla małego Gesù trzy dary: oro, incenso i mirra.
Ale w Italii na tym się nie kończy, może i włoskie maluchy nie dostają prezentów w skarpecie na Mikołajki za to na 6 stycznia już tak. 😯
A przynosi je miła starsza pani, która lata na miotle (scopa) i nazywa się Befana– po polsku często można się spotkać z nacechowanymi negatywnie określeniami jak wiedźma, starucha itd.
Mogę Cię zapewnić, że Befaną się dzieci w Italii nie straszy, no chyba, że jak będą niegrzeczne to Befana przyniesie im carbone (węgiel) zamiast słodyczy lub prezentów.
Pewnie się zastanawiasz skąd to się wzięło? Jak uczyłam włoskiego to przed każdym świętem- państwowym czy religijnym robiłam una bella ricerca żeby urozmaicić lekcje i przekazać uczniom trochę ciekawostek o danym dniu i jego obchodach. I tak wyczytałam różne wersje, według niektórych Befana ma symbolizować odchodzący rok dlatego jest stara i lata na miotle, a prezenty, które zostawia są dobrą przepowiednią na nowy rok.
W kilku różnych źródłach (łącznie z jednym z podręczników do nauki włoskiego na którym kiedyś pracowałam 😀) przeczytałam historię o tym jak Befana wskazała drogę idącym do Betlemme Trzem Królom, a później sama postanowiła iść z darami do małego Gesù, ale nie mogła go znaleźć i tak do dziś go szuka i obdarowuje wszystkie dzieci prezentami.
No cóż może do Polski też kiedyś trafi. 😀
Na koniec zabawna historyjka o Giuseppe, znajomym Włoch, który pracuje w Polsce. Raz koleżanki z biura zrobiły drobne prezenty na Mikołajki dla wszystkich chłopaków. Później przez kilka lat Giuseppe był przekonany, że tego dnia tylko chłopcy dostają prezenty, w końcu to dzień Świętego Mikołaja. Idąc tym tropem od Befany dary powinny dostawać tylko dziewczynki. 😉
Masz niedosyt włoskiej świątecznej atmosfery?
Poczytaj o Bożym Narodzeniu na Sycylii albo dowiedz się jak Włosi spędzają karnawał?
Podoba Ci się ten wpis i chcesz dowiedzieć się więcej o Bożym Narodzeniu we Włoszech? Chcesz poznać więcej włoskiego słownictwa Bożonarodzeniowego? Specjalnie dla osób uwielbiających święta stworzyłam Christmasbooka!!!
È Natale to ebook, w którym znajdziesz całe mnóstwo włoskiego słownictwa świątecznego. Poznasz jeszcze więcej włoskich tradycji i zwyczajów. Dowiesz się jakie włoskie słodycze bożonarodzeniowe warto przywieźć z podróży lub jakich szukać w Polsce.
Kliknij niżej po więcej informacji albo od razu dodaj do koszyka i spraw sobie lub znajomemu miłośnikowi lub miłośniczce Italii elektroniczny prezent pod choinkę. 🎄
Canzone del giorno
Dziś było dużo słownictwa to na koniec krótkie łatwe tłumaczenie piosenki dnia. Jeszcze świątecznie, ale nie aż tak jak Rudolf czerwononosy czy Cicha Noc.
Pamiętasz o blogowym koncie na Spotify? Ikonka ze strony głównej przeniesie Cię bezpośrednio do playlisty Canzone del giorno. Jeśli chcesz lepiej poznać włoską muzykę to możesz popatrzeć co tam jeszcze jest na koncie conlavaligia. Zaobserwowałam sporo włoskich wykonawców tych znanych i mniej znanych żeby ułatwić Ci szukanie. 🙂 Przygotowałam też całą świąteczną playlistę. Możesz zaobserwować- przyda się za rok. 😉
Chi l’ha detto- Raffaella Carrà
Buon Natale, l’anno vecchio non ricordo già più
Buon Natale a quello che verrà
Tłumaczenie:
Buon Natale- Wesołych Świąt (dosłownie Dobrych Świąt)
l’anno vecchio non ricordo già più- starego roku już wcale nie pamiętam
anno-rok
vecchio- stary
ricordare- pamiętać; ricordo- pierwsza osoba liczby pojedynczej czasu teraźniejszego
non ricordo- Jak widzisz przeczenia tworzymy tak jak po polsku- wystarczy dodać „nie” i normalnie odmienić czasownik.
Buon Natale a quello che verrà- Wesołych Świąt temu, który przyjdzie
a- ten przyimek często zastępuje polski celownik i tak jest w tym wypadku- Wesołych Świąt życzymy komu? czemu? a quello (anno)-temu (rokowi) che verrà- który przyjdzie
verrà- trzecia osoba liczby pojedynczej czasu przyszłego od czasownika venire- przyjść/ przychodzić.
Byliście już na moim Instagramie??
Ciaooooo!!!